Definicja receptor czynnika wzrostu naskórka (ang. epidermal growth factor receptor)

Skrót polski
EGFR; ErbB-1, HER-1

Skrót
EGFR; ErbB-1; HER-1

Opis hasła
Receptor czynnika wzrostu naskórka jest białkowym produktem onkogenu erbB-1 i należy do receptorów błonowych o aktywności kinazy tyrozynowej, RTK (ang. receptor tyrosine kinase). Reprezentuje on rodzinę receptorów ErbB (ang. ErbB family), do której oprócz EGFR (HER-1/ErbB-1) należą trzy inne receptory: ErbB-2 (HER-2/neu), ErbB-3 (HER-3) i ErbB-4 (HER-4). Gen kodujący EGFR o całkowitej długości ok. 100 kpz zlokalizowany jest w chromosomie 7p12-14 i składa się z 26 eksonów. Poziom transkrypcji eksonu 1 jest w przybliżeniu osiem razy wyższy niż eksonów 2-26. Wyniki badań wskazują jednoznacznie na istnienie częściowego bloku transkrypcji między eksonem 1 i 2. EGFR jest glikoproteiną błonową o m.cz. ok. 134 kDa, którą stanowi 1210 reszt aminokwasowych. W strukturze EGFR wyróżnia się trzy funkcjonalne domeny: zewnątrzkomórkową domenę wiążącą ligand, fragment transbłonowy odpowiedzialny za umiejscowienie receptora w błonie komórkowej oraz domenę cytoplazmatyczną o aktywności kinazy tyrozynowej. Obecność receptora czynnika wzrostu naskórka stwierdza się prawie we wszystkich typach komórek prawidłowych oraz w wielu komórkach zmienionych nowotworowo. EGFR wydaje się być dogodnym obiektem terapeutycznej interwencji, lecz problemem pozostaje fakt, że zarówno komórki prawidłowe, jak i większość komórek nowotworowych syntetyzuje identyczny strukturalnie receptor. W nowotworach centralnego układu nerwowego, takich jak glejaki, gwiaździaki czy cewiaki nerwowe oraz w nowotowrach sutka, jajników i płuc obserwuje się występowanie zmutowanej formy EGFR. Mutacja dotyczy najczęściej delecji eksonów 2-7 genu erbB-1, co prowadzi do powstania receptora pozbawionego 276 reszt aminokwasowych w domenie zewnątrzkomórkowej, określanego DEGFR, de 2-7 EGFR lub EGFRrIII.