Definicja receptor leptyny (ang. leptin receptor)

Skrót
Ob-R

Opis hasła
Białko należące do klasy I receptorów dla cytokin. Kodowane u myszy przez gen db zlokalizowany w chromosomie 4, u człowieka w chromosomie 1, a u szczurów przez gen fa w chromosomie 6. Strukturalnie podobny jest m.in. do podjednostki gp130 receptora interleukiny-6 oraz do receptorów hormonu wzrostu i erytropoetyny. W przekazywaniu sygnału do wnętrza komórki współdziała z kinazami tyrozynowymi JAK oraz czynnikami transkrypcyjnymi STAT. Związanie liganda (leptyny) prowadzi do dimeryzacji (multimeryzacji) receptora i jego aktywacji. Produkowany jest we wszystkich narządach organizmu przy czym zależnie od rodzju narządu obserwuje się różne rodzaje tego receptora. Do tej pory zidentyfikowano kilka izoform Ob-R, powstających w wyniku alternatywnego składania transkryptu. Formą funkcjonalną jest receptor Ob-R_L, posiadający długą, zbudowaną z 303 aminokwasów domenę cytoplazmatyczną, niezbędną do przekazywania sygnału. Największa ilość tego receptora występuje w podwzgórzu, gdzie bierze udział w regulacji metabolizmu energetycznego organizmu. Pozostałe izoformy receptora to: Ob-R_S1,2 i Ob-R_S1,3 oraz rozpuszczalny receptor Ob-R_E. Izoformy Ob-R_S1,2 i Ob-R_S1,3 mają domeny cytoplazmatyczne zbudowane z 34 aminokwasów. Receptor Ob-R_E nie zawiera domeny transbłonowej. Funkcja tych receptorów nie została jeszcze dokładnie poznana. Stwierdzono wysoki stopień homologii międzygatunkowej receptorów leptyny - 71% dla domen cytoplazmatycznych i 78% dla domen zewnątrzkomórkowych receptorów Ob-R_L człowieka i myszy. U myszy mutacje w genie db prowadzą do rozwoju otyłości, natomiast u człowieka nie wykazano takiej zależności.