Definicja poliadenylacja (ang. polyadenylation)

Opis hasła
Proces przyłączania nukleotydów adeninowych do końca 3' cząsteczki mRNA, prowadzący do wytworzenia ogonka poli(A).
W komórkach prokariotycznych reakcję tę mogą przeprowadzać niezależnie dwa enzymy, polimeraza poli(A) I lub polimeraza poli(A) II, mogące częściowo nawzajem się zastępować, chociaż poliadenylacja niektórych rodzajów mRNA wymaga bezwzględnie funkcji jednego z tych enzymów. Podczas poliadenylacji mRNA w komórkach prokariotycznych powstają ogonki poli(A) o długości średnio 20-50 nukleotydów.
W komórkach eukariotycznych w procesie poliadenylacji mRNA, który prowadzi do powstania ogonków poli(A) o średniej długości około 200-250 nukleotydów, bierze udział co najmniej kilka białek. Sekwencja sygnałowa poliadenylacji (AAUAAA), położona od 10 do 35 nukleotydów przed miejscem poliadenylacji, jest rozpoznawana przez białko CPSF (ang.: cleavage-and-polyadenylation specificity factor). Białko CStF (ang.: cleavage stimulatory factor) wiąże się do sekwencji transkryptu bogatej w G i U położonej za miejscem poliadenylacji. Czynniki CFI i CFII (ang.: cleavage factors) stabilizują strukturę nukleoproteinową w rejonie miejsca poliadenylacji i umożliwiają przecięcie nici w miejscu poliadenylacji po przyłączeniu się polimerazy poli(A) (PAP, ang.: poly(A) polymerase). Początkowo polimeraza poli(A) dodaje kolejno, stosunkowo powoli, około 12 nukleotydów adeninowych do końca 3' cząsteczki RNA powstałego po cięciu nukleolitycznym. Przyłączenie się czynnika PABII (ang.: poly-A-binding protein II) przyspiesza znacznie reakcję katalizowaną przez polimerazę poli(A). Doprowadza to do powstania ogonka poli(A) o długości około 200-250 nukleotydów, po czym w wyniku oddziaływania PABII z ogonkiem poli(A) i polimerazą poli(A) reakcja poliadenylacji zostaje zakończona.